به نقل از «ایسنا»

جهش تولید با مشارکت مردم تنها مسیر پیشرفت ایران

تاریخ انتشار: ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۳۰۳۲۹

ایسنا/سمنان دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه سمنان نوشت: انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ در شرایطی تحقق یافت که اقتصاد ایران با چالش‌های متعددی مواجه بود و در نهایت جمهوری اسلامی، یک اقتصاد ناتوان و شکننده را از رژیم پهلوی به ارث برد. بعد از آن نیز تحمیل یک جنگ طولانی مدت، اقتصاد ایران را با چالش‌ها ی بیشتری مواجه ساخت به طوری که زمینه‌های مداخله دولت را بیشتر کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

عبدالمحمد کاشیان دکترای اقتصاد و دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه سمنان در یادداشتی که در اختیار ایسنا قرار داده به واکاوی برخی از مشکلات اقتصادی کشور و لزوم توجه به شعار سال پرداخته است. آنچه در ادامه می‌آید یادداشت این عضو هیات علمی دانشگاه است.

جمهوری اسلامی، یک اقتصاد ناتوان و شکننده را از رژیم پهلوی به ارث برد. بعد از آن نیز تحمیل یک جنگ طولانی مدت، اقتصاد ایران را با چالش‌های بیشتری مواجه ساخت به طوری که زمینه‌های مداخله دولت را بیشتر کرد.  

هر چند سخن در این زمینه زیاد و ظرفیت این وجیزه در تشریح آن محدود است، اما ۵ مورد از مهم‌ترین مشکلات اقتصادی به ارث رسیده از دوره طاغوت عبارت است از: ۱- کیک اقتصادی کوچک، ۲- اقتصاد متکی به نفت، ۳- اقتصاد وارداتی و متکی به فناوری خارجی، ۴- اقتصاد دولتی، ۵-نابرابری گسترده. علی رغم اینکه بعد از انقلاب اسلامی، پیشرفت‌های چشمگیری در کشور رخ داده و برخی از جنبه‌های مسائل فوق، بهبود قابل توجهی داشته، هنوز سایه مسائل ۵گانه فوق بر سر اقتصاد ایران سنگینی می‌کند. در ادامه توضیح خواهم داد که چرا تنها راه از بین بردن این معضلات جهش تولید است و چرا مشارکت مردم نقش مهم و اساسی دارد؟

 ۱- کیک اقتصادی

منظور از کیک اقتصادی، حجم تولید ملی است که میزان قدرت اقتصادی یک کشور و اندازه اقتصاد آن را نشان می‌دهد و طبیعتاً جهش در تولید، به معنی تسریع در بزرگ کردن کیک اقتصادی است. با پایان جنگ تحمیلی، دوره جدیدی از نوسازی و پیشرفت اقتصادی با همه فراز و فرودهای آن رقم خورد و امروز در حالی سال ۱۴۰۲ را به پایان بردیم که حسب آمارهای منتشر شده از بانک جهانی، کیک اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۲ حدوداً ۲.۶ برابر سال ۱۹۸۹ یعنی دوره پایان جنگ تحمیلی است و این در حالی است جمعیت ایران در همین دوره ۱.۶ برابر و نسبت به بعد از انقلاب ۲.۴ برابر شده است. حسب این آمار، قدرت اقتصادی کشور بیشتر شده و از بعد رفاه اقتصادی نیز درآمد سرانه کمی بهبود یافته است.

در هر صورت بزرگ‌تر شدن کیک اقتصادی کشور نیازمند جهش تولید است و این مهم جز از طریق افزایش رشد اقتصادی کشور میسر نخواهد بود. البته آمارهای بانک جهانی نشان می‌دهد متوسط رشد اقتصادی ایران در سال‌های بعد از جنگ ۳.۴ درصد است که از متوسط رشد اقتصاد جهانی نیم درصد بیشتر است و در مقایسه با کشورهایی مانند عمان، استرالیا، هلند، سوئیس، آمریکا و کانادا عملکرد بهتری داشته است، با این حال در مقایسه با رشد ۹ درصدی چین، ۷ درصدی قطر، ۵.۹ درصدی هند، ۴.۹ درصدی کره جنوبی، ۴.۷ درصدی ترکیه و سایر کشورها، نیازمند جهش تولید هستیم تا از صحنه رقابت جهانی عقب نمانیم. بر اساس گزارش‌های صندوق بین‌المللی پول، ایران قدرت ۱۹ام اقتصادی دنیا در سال ۲۰۲۳ بوده است و با توجه به سرعت گرفتن موتور رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه، حفظ یا ارتقای این جایگاه نیازمند جهشی جدی در تولید است. 

 ۲- اقتصاد متکی به نفت

از منظر اقتصادی کشورهایی که دارای منابع طبیعی و خصوصاً نفتی هستند و درآمدهای ناشی از آن بخش مهمی از تولید آن کشور را شامل می‌شود، عمدتاً با مشکلات خطیری در امر توسعه خود مواجه هستند که از این پدیده به عنوان نفرین منابع یاد شده است.

حسب آمارهای اقتصادی در برخی از سال‌های پیش از انقلاب، سهم نفت از تولید ناخالص کشور به ۷۰ درصد رسیده است، این بدان معناست که ۷۰ درصد از تولید در اقتصاد ایران متکی به درآمدهای نفتی است.

به همین دلیل در این سال‌ها اقتصاد ایران با بحران‌هایی مواجه شد که از جمله آن‌ها تضعیف بخش خصوصی و به‌نوعی ازبین‌رفتن تولید خصوصی در کشور است که آن نیز به بیماری هلندی معروف است. بعد از انقلاب و در طول زمان سهم بخش کشاورزی، صنعت و خدمات در اقتصاد ایران رشد مقبولی از خود نشان داده و خوشبختانه در سال‌های اخیر، سهم بخش نفت و گاز در تولید ملی، به کمتر از ۱۰ درصد رسیده است، با این حال بخش مهمی از صادرات کشور و همچنین منابع مالی تأمین بودجه کشور از محل درآمدهای نفتی است.

این بدان معناست که هنوز وابستگی به نفت یک مسئله جدی است. هنوز ۳۰ درصد از بودجه کشور که همواره با کسری نیز مواجه است، از منابع نفتی تأمین می‌شود و این یک تهدید بالقوه برای اقتصاد ایران است. تنها چیزی که می‌تواند سایه این تهدید را از سر اقتصاد ایران از بین ببرد، جهش تولیدات خصوصاً در تولیدات غیرنفتی است که در کنار تقویت نظام مالیاتی می‌تواند روزهای بهتری را برای اقتصاد ایران رقم بزند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اقتصادی جهش تولید با مشارکت مردم دانشگاه سمنان استان سمنان استانی اجتماعی نوروز ۱۴۰۳ استانی فرهنگی و هنری اقتصاد ایران اقتصادی کشور کیک اقتصادی کیک اقتصاد رشد اقتصاد یک اقتصاد جهش تولید

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۳۰۳۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

درمان اقتصاد نفتی جز با مشارکت مردم امکان‌پذیر نیست

ایسنا/کرمان رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشور با اشاره به نامگذاری امسال به «جهش تولید با مشارکت مردم» گفت: مشکلات و معضلات اقتصادی، همه حوزه‌ها را تحت تاثیر قرار داده و باید این اقتصاد نفتی و آفت‌زده را درمان کرد که این جز با مشارکت مردم امکان‌پذیر نیست.

حجت الاسلام و المسلمین محمدحسین موسی پور بعد از ظهر امروز پنجم اردیبهشت ماه در جلسه شورای اداری استان کرمان اظهار کرد: راهبرد امام راحل در مبارزه علیه رژیم پهلوی و در پیروزی انقلاب تا زمان حیاتشان آگاهی‌بخشی، بصیرت‌دهی و بسیج توده‌ها بود و امام این عنصر یعنی مردم را قدرت نرم در سیاست جلوه داد و از این قدرت بهره گرفت.

وی افزود: امام خمینی(ره) هیچ گاه با جنگ مسلحانه و چریکی موافقت نکرد و باید این راهبرد (حضور مردم) انقلاب را به پیروزی رساند و موجب تکوین، اثبات و استمرار انقلاب همین عامل مردم و حضور آنها در صحنه‌های مختلف بود.

موسی پور بیان کرد: امام برای اینکه این قدرت نرم را سامان بدهد، از چهره‌های برجسته انقلاب (شهیدان مطهری، بهشتی، حقانی و ...) برای اطلاع‌رسانی، آگاهی‌بخشی و ساماندهی حرکت‌های مردم علیه رژیم پهلوی استفاده کرد و بعد از انقلاب این گروه کارش را ادامه داد تا سال ۵۹ که امام نهاد شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی را برای همین کار تشکیل داد.

رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشور با اشاره به اینکه برهه خطرناک ابتدای انقلاب بر اثر ساماندهی مردمی همین مجموعه به سلامت عبور داده شد، افزود: سیاست‌گذاری، ساماندهی، برنامه‌ریزی، نظارت و راهبری مناسبت‌ها، فراخوان و مراسم ملی، سیاسی مذهبی و انقلابی به دوش شورای هماهنگی نهاده شده و تاکنون به خوبی این ماموریت انجام شده است.

وی تصریح کرد: شورای هماهنگی با کمک مردم و هم‌افزایی کمک‌های دولتی و مردم توانسته انقلاب را از گردنه‌های سخت عبور داده و توطئه‌های دشمن را خنثی کند.

موسی پور گفت: کارنامه شورا در جنگ قابل مطالعه است. در فتنه ۷۸ و توطئه سنگینی که علیه نظام بود، با حضور به موقع شورا و هماهنگی بین نهادهای مردمی و حاکمیت خنثی شد و بعد از آن همه مسائل سال‌های ۸۸، ۹۶ و ... با قدرت و حضور مردم خنثی شد و مردم حرف اول و اخر را زدند.

وی بیان کرد: در فتنه پیچیده و سهمگین سال ۱۴۰۱ که دشمن با تمام ظرفیت و ابزارها آمده و مطمئن بود نظام اسلامی را سرنگون خواهد کرد؛ حضور مردم خنثی سازی کرد و از زمانی که فتنه اوج گرفت، میلیون‌ها نفر از مردم در قالب تظاهرات، راهپیمایی‌ها، محکومیت‌ها و ... به میدان آمدند و استکبار دید قدرت مردمی نظام هنوز سر جایش است.

رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشور اظهار کرد: علی رغم همه مشکلات، گرفتاری و ضعف‌ها، مردم پای نظام ایستاده‌اند و در راهپیمایی روز قدس امسال شاهد بودیم که مردم چگونه به صحنه آمدند و رهبری عبارت بی‌نظیری درباره این حضور بیان کردند و این حضور خنثی ساز توطئه‌ها و نقطه قوت نظام اسلامی است.

وی بیان کرد: هر آنچه که این سرمایه اجتماعی و حضور مردم را افزایش بدهد، یک عبادت، وظیفه و فضیلت است و هر چه موجب بی‌اعتمادی و کاهش حضور مردم بشود، گناه بزرگ و نابخشودنی است.

موسی پور با تاکید بر اینکه وظیفه ما و شما در افزایش این سرمایه اجتماعی بسیار سنگین است، گفت: در تبیین و ایجاد اعتماد و خدمت به مردم هر کاری که می‌توانیم انجام بدهیم، نباید کوتاهی کنیم زیرا حضور مردم در همه صحنه‌ها گره‌گشا و راهگشاست.

وی با اشاره به نامگذاری امسال به «جهش تولید با مشارکت مردم» اظهار کرد: مشکلات و معضلات اقتصادی، همه حوزه‌ها را تحت تاثیر قرار داده و باید این اقتصاد نفتی و آفت زده را درمان کرد که این جز با مشارکت مردم امکان‌پذیر نیست.

رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشور افزود: یکی از مهم‌ترین عوامل رشد اقتصادی و تولید که مداوم و مستمر باید باشد، زمانی امکان‌پذیر است که مردم به صحنه بیایند و وظیفه تک تک مسئولان است برای این مسئله راهکار اندیشیده و پروژه‌های رغبت انگیز تعریف کنند تا مردم سرمایه‌های خود را وارد چرخه کنند.

وی با اشاره به اینکه یکی از مسائل مهم عرصه تولید، صرفه‌جویی است، اظهار کرد: ۱۰۰ میلیارد دلار اتلاف انرژی در کشور داریم که باید به سمت حل این مسئله برویم؛ بهره‌وری در کشور ما کاهشی است و تا نقطه مطلوب فاصله داریم در حالی که یک سوم رشد اقتصادی را بهره‌وری تشکیل می‌دهد.

موسی‌پور اظهار کرد: ۹۲ درصد منابع آبی ما صرف کشاورزی می‌شود و اگر ۱۰ درصد در این حوزه صرفه‌جویی صورت بگیرد، مشکل آب در کشور حل می‌شود و این هم با آگاه‌سازی و مشارکت مردم ممکن است.

انتهای پیام